Net sluit zich rond topman van louche Antwerps filmhuis
Deurwaarders hebben beslag gelegd op de bezittingen van Paul Breuls, de topman van Corsan. Het gecontesteerde filmhuis werkte al weken onder toezicht van het gerecht, nadat de topman jarenlang tal van investeerders misleidde. ‘Corsan is het Lernout & Hauspie van het witte doek.’
Bron: De Morgen
Een 30 meter lang jacht ligt aangemeerd in de haven van Cannes. Op het gehuurde vaartuig ontvangt Paul Breuls (65) potentiële investeerders. Ze worden gelokt met affiches voor toekomstige films met ronkende namen als Robert De Niro en Bruce Willis. Deals worden overgoten met champagne, ook kreeft hoort erbij.
De glamour die Corsan tentoonspreidt, staat evenwel in schril contrast met zijn echte palmares. Want wie verder kijkt dan de typische blingbling, stoot op een rist opmerkelijke feiten. De films die Corsan produceert, krijgen budgetten van 25 tot 55 miljoen dollar, wat zelfs naar Hollywood-normen veel geld is. De opbrengst blijkt omgekeerd evenredig met die budgetten: een film als Killing Season, uit 2013, haalt een box office (ticketverkoop) van 39.881 dollar. The Hessen Affair (2009): 1.569 dollar (!). The Devil’s Double (2011): 1.361.512 dollar. Third Person (2014): 1.021.398 dollar.
Het mag duidelijk zijn, zeggen waarnemers: films maken is voor Breuls geen doel, maar een middel. Breuls zelf wuift die beschuldiging weg, en zegt dat in zijn wereld de box office niet relevant is. Hij maakt films voor televisie en blu-ray. Dan nog zijn die budgetten niet in verhouding.
Dé vraag die echter speelt: waar zijn al die miljoenen naartoe die Corsan de voorbije jaren heeft opgehaald?
Met de inbeslagname van zijn wagenpark en de bijna afgewerkte film The Emperor sluit het net rond Breuls zich. Door het beslag is elke vorm van activiteit en financiële inkomsten onmogelijk geworden. Zijn hoofdkantoor vlak bij het Antwerpse MAS is koud en verlaten. Elektriciteit en verwarming zijn afgesloten. De erfenis die de man nalaat, is gigantisch: ruim 1.200 gedupeerden en een financiële put van zowat 200 miljoen euro.
“Corsan is het Lernout & Hauspie van het witte doek”, zegt een advocaat. “Met dat verschil dat Paul Breuls van meet af aan de opzet had om te bedriegen.”
Een zware beschuldiging, die – indien ze door het lopende gerechtelijk onderzoek hard kan worden gemaakt – niet eens overdreven lijkt. De speurders hebben er alvast een vette kluif aan, want Breuls grossierde in vennootschappen en schimmige financiële constructies. Dat gigantische imperium in kaart brengen, is geen sinecure.
Lege doo
Het spoor dat Breuls nalaat, leidt ons naar het Verenigd Koninkrijk. Op een adres langs de Bury New Road in Manchester is een aantal schermvennootschappen van het echtpaar Paul Breuls – Marie-Louise Vanthilt gehuisvest. Wildkite Ltd en Abutilon Ltd staan er geregistreerd op een adres dat in de praktijk een gewoon rijhuis is, in een banale straat. Geklemd tussen snoepwinkel The Olde Sweet Shop, een Pizza Hut en een kantoor van Ladbrokes zou het zakelijk imperium van Paul Breuls huizen. Het adres is een dekmantel voor meerdere vennootschappen die door de joodse Brit Norman Younger zijn ingeschreven in het handelsregister.
Younger is een accountant die met zijn kantoortje Formations Direct zonder veel vragen en voor een habbekrats de formaliteiten heeft geregeld voor het opzetten van buitenlandse vennootschappen.
Nazicht bij het Britse handelsagentschap Companies House leert dat Wildkite er al jaren als dormant company is geregistreerd, zeg maar slapende vennootschap. Abutilon, de botanische naam van een geslacht uit de kaasjeskruidfamilie, is eveneens een lege doos. De vennootschappen, met als enige bestuurders Breuls en Vanthilt, zijn allicht gebruikt voor het doorsluizen van grote sommen geld
Breuls heeft zo een netwerk van buitenlandse vennootschappen opgezet. Met in Canada het vehikel Cancando, dat is dan weer gelinkt aan Promised Land Productions (Nevada, VS), of de Galerie d’Antiquites Francaises Inc in Delaware. Uitzoeken welke geldstromen via deze kanalen vloeiden, is een immense opdracht voor de speurders.
Maar ook in eigen land grossiert Corsan in vennootschappen. Per filmdossier is een zogeheten Filmfinance-structuur opgezet. Elke Filmfinance dient als hefboom voor een welbepaalde filmproductie. De teller staat inmiddels op vijftien. De enige aandeelhouders van al die vennootschappen zijn opnieuw Breuls en zijn echtgenote. Het geheel heeft volgens speurders veel weg van een doelbewust gecreëerde mist van belangen met als opzet schaamteloze zelfverrijking.
Via tax shelter
Via het systeem van tax shelter haalt Corsan geld op bij investeerders. Elke onderneming die in ons land vennootschapsbelasting betaalt, kan via het tax sheltersysteem investeren in film. Het basisprincipe is dat de investeerder 150 procent van het bedrag fiscaal kan aftrekken.
Koren op de molen van kleine zelfstandigen, vrije beroepers en kmo’ers. Zij hebben tussen de 50.000 euro en enkele miljoenen in de projecten van Breuls geïnvesteerd.
Velen hebben zich laten adviseren door hun boekhouder. Toegegeven: het klinkt nobel. Je geeft de filmindustrie een duwtje in de rug en het is fiscaal interessant
Het systeem slaat aan. Vorig jaar nog laat Corsan de Gentse binnenstad ombouwen tot een decor voor de nooit afgewerkte film The Emperor. Daarvoor haalt Corsan 30 miljoen euro op via tax shelter.
Tot midden 2015 die financieel aantrekkelijke constructie in elkaar stuikt. De fiscus stelt zich ernstige vragen bij een aantal kosten die zijn geboekt voor de actiefilm Killing Season en weigert de nodige fiscale attesten af te leveren voor de investeerders. De bal gaat aan het rollen.
Corsan gebruikt volgens speurders de opgehaalde miljoenen voor nieuwe filmtitels om de oudere investeerders te vergoeden. Een bekend piramidespel met valse facturen.
Dat systeem kan maar blijven duren zolang er vers geld binnenkomt. Daarvoor heeft Corsan de fiscale attesten nodig, om nieuwe investeerders te blijven lokken. Als de wetgeving omtrent de tax shelter wordt aangescherpt in 2015 stokt plots de instroom van vers kapitaal. Het filmhuis raakt in acute geldnood, investeerders trekken aan de noodrem. Plots blijkt het sprookje van Corsan een nachtmerrie.
Dat Breuls en zijn echtgenote de boel hebben belazerd, kan ook worden opgemaakt uit de schuldvordering die het koppel heeft ingediend bij Corsan. Via hun Engelse vennootschap Wildkite claimen ze een schuld van 25 miljoen euro op Corsan. Ze willen zichzelf dat bedrag dus uitkeren. Dat bombardeert hen tot de grootste schuldeiser van hun eigen kapseizende groep. Het ontlokt een gedupeerde investeerder een vloek: “Breuls is een gewetenloze schurk.”
Het hele debacle overstijgt het filmhuis en zijn investeerders. “De sociaal-economische schade is enorm”, zegt advocaat Philippe Renier. “De impact zal jaren nazinderen.” Voor sommige zelfstandigen kan dit verhaal zelfs de doodsteek betekenen, vreest menig advocaat. Vandaar dat Corsan het ‘Lernout & Hauspie van het witte doek’ wordt genoemd.
Terecht allicht, want de investeerders zijn vaak drie keer de dupe: het investeringsbedrag is in veel gevallen weg. Door het ontbreken van een fiscaal attest, dat de fiscus weigert
te geven omdat er een onderzoek loopt naar fraude, grijpen ze ook nog eens naast het fiscale voordeel. Tegelijk vordert de fiscus in veel gevallen nog eens achterstallige belastingen en een nalatigheidsintrest. Daardoor is de financiële put zowat 200 miljoen euro. Reken maar dat dit te voelen zal zijn.
Een financieel directeur van een bedrijf dat ruim 700.000 euro heeft geïnvesteerd, maakt zich weinig illusies. “Ons kapitaal is weg, en naar het fiscaal voordeel kunnen we fluiten. Ik hoop dat er nog iets kan worden gerecupereerd via een faillissement van Corsan. Al maak ik me ook daar weinig illusies over.”
Een zelfstandige getuigt dat hij een vastgoedproject dat in de steigers stond, heeft geschrapt. “Mijn centen ben ik kwijt. Maar ook de architect, de bouwfirma en al die andere aannemers kunnen nu niet aan de slag. De averij is veel en veel groter dan ze op het eerste gezicht lijkt.”
Een bedrijfsleider van een flinke kmo schrapt dan weer de investering in een nieuwe productielijn, waaraan een aantal nieuwe jobs is gekoppeld. “Het kapitaal ben ik kwijt.”
Kaartenhuisje
Achteraf is het makkelijk praten, reageert advocaat Didier Jaecques van het kantoor Marlex. Hij vertegenwoordigt enkele tientallen bedrogen investeerders. “Natuurlijk is het vandaag, met de kennis die we hebben, dom dat zoveel mensen zich hebben laten misleiden.” Zijn confrater van Sherpa Law, Tom Vanraes, stelt het zo: “Die mensen hebben te goeder trouw geïnvesteerd. Vandaag is iedereen profeet van het verleden.”
Bij een aantal fiscale advocaten is te horen dat er schikkingen worden getroffen tussen de fiscus en de investeerders. “Maar er zit geen lijn in, en terwijl de ene belastingcontroleur zich inschikkelijk opstelt, en de investeerders als slachtoffers ziet, doet een andere dat niet”, klinkt de kritiek. “Terwijl de fiscus en de overheid zélf het systeem van tax shelter promoten.”
Ook Luk Van Biesen (Open Vld) heeft zich al bezorgd uitgelaten en pleit voor een oplossing voor de gedupeerde
investeerders. Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) zegt het probleem te bekijken in samenspraak met de FOD Financiën. Maar of er een verglijk wordt gevonden, is onzeker.
Het doet een advocaat de vraag stellen of er niet meer mensen boter op het hoofd hebben. “Uiteraard vooreerst Breuls. Maar de overheid heeft jarenlang attesten afgeleverd aan Corsan. En hoe zit het met de revisor van dat bedrijf? En wat met de geruchten dat veel accountants die hun klanten dergelijke investeringen hebben aangesmeerd commissies hebben ontvangen van Corsan?” Veel vragen die het gerecht moet trachten te beantwoorden.
Toch branden de alarmlichten al langer. De Bijzondere Belastinginspectie (BBI), die 48 miljoen euro van het bedrijf eist, heeft twee jaar geleden in het kantoor op de Antwerpse Brouwersvliet een inval gedaan.
Breuls, die al in 2014 een voorwaardelijke gevangenisstraf oploopt wegens oplichting, valsheid in geschrifte en inbreuken op de vennootschapswetgeving, sleept al jaren een bedenkelijke reputatie mee. Collega’s uit de filmwereld in ons land lopen het liefst met een grote boog rond de man. Regisseur Jan Verheyen is lange tijd een van de weinigen die hardop durft te roepen dat Breuls een oplichter is.
Het is eigenlijk wonderbaarlijk dat het hele kaartenhuisje zolang overeind is gebleven. Ook in Nederland is de reputatie van Breuls ronduit problematisch. Hij laat een spoor van onbetaalde rekeningen na.
Breuls, die er niet voor terugdeinst via zijn advocaten wat druk te zetten als het te heet onder zijn voeten wordt, doet alles af als oprispingen van jaloerse collega’s, die zijn globale visie op de filmindustrie – “die in Vlaanderen te veel onder de kerktoren is blijven steken” – niet begrijpen. Hij heeft met plannen gezeuld voor een grote filmstudio in Hasselt, dat in extremis de plannen alsnog intrekt, nadat duidelijk wordt dat het businessplan allesbehalve koosjer is. Eerder heeft hij diezelfde studio al proberen te slijten in Oostende, Brussel en Antwerpen.
Film met Claus
Breuls wordt ook geschrapt als advocaat aan de Antwerpse balie, wegens gesjoemel met zijn derdenrekening. Hij is onder meer actief met het bedrijfje Vitashop, dat vitaminepreparaten verdeelt. Zijn hele handel en wandel is er eigenlijk een van een constante zoektocht naar geld.
Hij verzorgt de financiering van de Hugo Claus-film Het sacrament (1989) en krijgt op die manier de smaak te pakken. Alleen loopt het al van bij de start mis. De financiering loopt mank, en hij geeft – zonder medeweten van Hugo Claus – een gebouw in pand. Het gebouw spelen ze kwijt. Het zou niet het laatste financiële deficit blijken in zijn loopbaan als filmproducer.
Het filmhuis is momenteel in handen van voorlopige bewindvoerders, in opdracht van de rechter. Zij kunnen alleen vaststellen dat de rekeningen van het bedrijf geplunderd zijn. “Er is geen activiteit meer, het personeel zit thuis en eigenlijk is het bedrijf failliet”, zegt bewindvoerder Tom De Smet. De medewerkers hebben een voorschot van september betaald gekregen. Dat is het laatste financiële feit. De socialezekerheidsbijdragen en andere verplichtingen is Breuls niet nagekomen.Maar het net rond Breuls lijkt zich dit keer dus echt te sluiten. Het schijnwereldje waarachter hij en zijn kompanen – broer Jo Breuls, echtgenote Marie-Louise Vanthilt en bestuurder Catherine Vandeleene – zich jarenlang hebben verborgen, lijkt te knappen als een zeepbel.
Advocaat Philippe Renier stuurt aan op een inbeslagname van de filmrechten van The Emperor, het laatste wapenfeit van Breuls. Hij heeft geprobeerd de film voor een spotprijs te slijten in Los Angeles. Breuls heeft daarvoor Harris Tulchin, van Tulchin Entertainment, opgetrommeld. Als producent is die net zo geloofwaardig als Breuls. Er is nu beslag gelegd op de film, zodat die niet kan worden verkocht.
Op het kantoor in Antwerpen wordt de telefoon intussen al dagen niet meer beantwoord, terwijl de raadsmannen Kristiaan Caluwaerts en Frederico Wuyts alleen kwijt willen “dat er te gepasten tijde zal worden gecommuniceerd”.Mogelijk wordt op de zitting van 15 december effectief de stekker uit Corsan getrokken door de rechter. Dan valt het doek definitief voor Breuls. De kans dat hij de rode loper mag inwisselen voor een cel was tot voor kort een scenario uit een van zijn films. Soms haalt de werkelijkheid het van de fictie.
Niemand neemt op
LIEVEN DESMET ■