‘Met gewoon rijbewijs politievoertuig besturen is compleet onverantwoord’
In 2013 beloofde toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Milquet dat politieagenten extra rijopleidingen zou krijgen. Vandaag zijn die er nog steeds niet. ‘Een gemiste kans’, klinkt het bij politievakbond VSOA.
Bron: Knack
Tussen 2005 en 2007 nam het aantal ongevallen met dienstvoertuigen van de lokale politie nog toe van 2391 naar 2762: goed voor 7,5 procent per jaar. Bij de federale politie schommelt het aantal ongevallen tussen 250 en 300. De herstellingskosten werden in 2011 voor het wagenpark van de federale politie alleen al geraamd op bijna 900.000 euro. In 2013, na een parlementaire vraag van Luk Van Biesen (Open VLD), beloofde toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet (CDH) dat politiemensen bijkomende theoretische en praktische opleidingen defensief rijden zouden krijgen, om het aantal ongevallen terug te dringen.
Het is compleet onverantwoord om met de rijvaardigheid van een gewoon rijbewijs een prioritair voertuig te besturen. ‘Elke nieuwe inspecteur komt tijdens zijn eerste tewerkstelling in een eenheid terecht, zonder een echte praktische basisopleiding te hebben gevolgd om een politievoertuig te besturen’, luidt het in een rapport van Comité P, het extern orgaan dat toezicht houdt op de politiediensten in ons land. In België kan je op je achttiende je rijbewijs halen, en dat is de enige vereiste om na je opleiding achter het stuur van een dienstvoertuig te belanden. ‘Het is compleet onverantwoord om met de rijvaardigheid van een gewoon rijbewijs een prioritair voertuig te besturen’, zegt Vincent Houssin, nationaal ondervoorzitter van politievakbond VSOA. Maar toch gebeurt het volgens hem niet zelden, ook bij andere hulpdiensten.
Volgens het kabinet van huidig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) zijn er voldoende voorzieningen voor opleidingen. ‘In de basisopleiding krijgen aspirant-agenten en -inspecteurs op dit ogenblik twintig uur theorie, en daarna kunnen politiemensen bijkomende trainingen volgen’, klinkt het bij Olivier Van Raemdonck, de woordvoerder van de minister. ‘Dat staat haaks op het rapport van Comité P’, reageerde Houssin daarop. Van Raemdonck beloofde evenwel dat er een grote hervorming zit aan te komen, waarbij ook de vakbonden gehoord zullen worden: ‘We gaan hen niet met een kluitje in het riet sturen.’
De basisopleiding werd in 2015 nog hervormd, maar ook vandaag is het onderdeel verkeer enkel theoretisch. Volgens Houssin moeten praktische rijopleidingen absoluut deel uitmaken van de basisopleiding. Vier jaar na de belofte van de vorige minister van Binnenlandse Zaken is dat nog steeds niet het geval. ‘Een gemiste kans’, meent Houssin. ‘Het kost natuurlijk wat, maar het is opvallend dat ze in Nederland met hetzelfde geld veel meer kunnen doen,’vervolgt hij.’Daar zitten geavanceerde rijopleidingen niet alleen in de basisopleiding, maar ook de infrastructuur is er een stuk beter.’
Die opleidingen zijn er niet om cowboys te vormen, é. In België hangt alles af van het korps waarbij je als inspecteur of agent actief bent: elk korps beslist zelf hoeveel ze investeren in rijopleidingen. De korpschef bepaalt of en hoeveel mensen hij of zij naar een opleiding stuurt. ‘Het hangt dus af van de goodwill van de chef, wat niet logisch is’, meent Houssin. Uit het rapport van Comité P blijkt dat negentig procent van de eenheden geen bijkomende opleidingen aanbiedt. Zeventig procent van lokale politiekorpsen gaf in de studie aan dat ze geen zogenaamde high velocity -trainingen aanbieden aan hun mensen. Bij dergelijke trainingen leren agenten bijvoorbeeld veilige technieken om tegen hoge snelheden een bocht te nemen.
‘Die opleidingen zijn er niet om cowboys te vormen hé’, verzekert Houssin. ‘Integendeel, de nadruk moet liggen op het niet nemen van onnodige risico’s, en op het aanleren van een snelle, veilige manier van verplaatsen’, vervolgt hij.’De politie heeft twee scholen, maar slechts één slippiste. Er zijn plannen om de luchtmachtbasis van Goetsenhoven gedeeltelijk om te vormen tot opleidingscentrum. De gebouwen zijn al ter beschikking gesteld van de politiediensten, maar de plannen zitten door besparingen al jaren in het slop’, zegt Houssin. Daarom worden de opleidingen vaak uitbesteed aan enkele erkende privéondernemingen, waardoor weinig controle is over de inhoud van de vorming.’Eenvormigheid en een geïntegreerd welzijnsbeleid ontbreken’, zegt Houssin nog.
‘Het traceersysteem van het type “fleetlogger” zoals het nu bestaat, zou meer gebruikt moeten worden als beheersinstrument, zoals het geval is in de zones die het bij ons weten gebruiken, en niet enkel als instrument om individuen te controleren’, stond te lezen in het rapportvan Comité P. Dergelijke traceersystemen houden per voertuig niet alleen bij wanneer de bestuurder de zwaailichten of de sirenes activeert, maar ook de snelheid en de locatie.
We gaan de vakbonden niet met een kluitje in het riet sturen.
‘Daar zijn wij geen voorstander van’, klinkt het bij VSOA. ‘Men verantwoordt het gebruik van fleetloggers door te stellen dat ze de veiligheid garanderen, en eventuele geschillen kunnen oplossen. We merken echter dat dergelijkesystemen vaak gebruikt worden om individuen te controleren’, stelt Houssin. ‘Het probleem van misbruik van sirenes stelt zich ook zelden,’zegt hij,’Als je als burger in een politievoertuig stapt, is dat natuurlijk het eerste dat je eens wil proberen, maar politiemensen hebben zo vaak interventies dat de kick er snel van af is. In plaats van hen te controleren, zou men politiemensen beter goed opleiden.’
Die opleiding kan volgens het kabinet-Jambon zeker gestroomlijnd worden. ‘Maar zoiets mag niet haastig uitgevoerd worden. Een hervorming van die omvang moet grondig gebeuren’, aldus nog Olivier Van Raemdonck, Jambons woordvoerder.
Een degelijke, uniforme opleiding, met herhalingen, lost het probleem aan de basis op.
In 75 procent van de politiezones die in de studie van Comité P aan bod kwamen, zijn er geen algemene richtlijnen inzake rijgedrag. Volgens Houssin worden dergelijke richtlijnen te vaak uitgeschreven door mensen die ver van het werkveld staan. Houssin meent dat beter preventief te werk gegaan kan worden: ‘Een degelijke, uniforme opleiding, met herhalingen, lost dat probleem aan de basis op.’Ten slotte dringt Houssin aan op een degelijke risicoanalyse:’Bij het ombouwen van een gewone auto tot een politievoertuig hebben we al meegemaakt dat schermen bovenop de airbag gemonteerd worden, zó erg is het gesteld.’ Volgens hem ontbreekt het nog steeds aan een
geïntegreerd veiligheids- en welzijnsbeleid, ook wat rijvaardigheid betreft: ‘Dat zou op lange termijn nochtans renderen’, besluit hij.
Lees meer over:
Arthur Joos & Medewerker Knack ■