“Met stemrecht moeten de politieke partijen elke keer opnieuw bewijzen dat ze relevant zijn”
Vergeet de pensioenen en de begroting. Het nieuwste onderwerp waarover de regeringspartijen gisteren een robbertje uitvochten heet de afschaffing van de opkomstplicht.
Bron: Het Belang van Limburg
In ons land geldt een opkomstplicht (u moet deelnemen) voor alle verkiezingen, maar geen stemplicht (u mag bijvoorbeeld blanco stemmen). Enkel in Luxemburg, Griekenland en Cyprus is dat ook het geval. Nochtans gaf 10 procent van de stemgerechtigden bij de laatste federale verkiezingen in 2014 forfait. Bij de lokale verkiezingen twee jaar eerder was dat 15 procent. Hoewel het om een misdrijf gaat, blijft vervolging al jaren uit. De N-VA gaat nu een wetsvoorstel indienen om de “absurde sancties” af te voeren. In een volgende fase wil de partij de opkomstplicht helemaal afschaffen.
Naast N-VA willen ook Open Vld, Groen en Vlaams Belang de opkomstplicht al langer vervangen door stemrecht. Als meest verzuilde partijen met een grote mobilisatiekracht naar hun achterban, blijven sp.a en CD&V resoluut tegen. Zij argumenteren dat de burger naast democratische rechten ook plichten heeft, en dat het de zwakkeren zijn die bij het loslaten van de opkomstplicht als eersten het kieslokaal zullen mijden. Toch wegen de argumenten pro stemrecht veel zwaarder. Met stemrecht moeten de politieke partijen elke keer opnieuw bewijzen dat ze relevant zijn, dat ze echt bezig zijn met de problemen en verzuchtingen van de mensen. Mislukken ze daarin, volgt ontegensprekelijk een afstraffing in het stemhokje. In het huidige systeem is dat ook het geval, maar krijgt zo’n afstraffing steeds vaker de gedaante van een proteststem. Of waarom denkt u dat de N-VA en eerder het Vlaams Belang zo groot konden worden?
In de plaats van de inhoudelijke discussie te voeren, ruzieden N-VA en Open Vld gisteren over het vaderschap van de voorstellen om de opkomstplicht af te schaffen. De liberalen spreken van plagiaat, verwijzend naar het wetsvoorstel dat Nele Lijnen en Luk Van Biesen op 7 november 2014 indienden. Open Vld betreurt ook dat N-VA enkele maanden geleden in de werkgroep Politieke Vernieuwing van de Kamer doofstom
leek toen zij de vraag tot afschaffing van de opkomstplicht op tafel legde. Waarop N-VA terugbeet en verwees naar haar eigen wetsvoorstellen uit 2011. Dit is enkel een schijngevecht, want de eerste voorstellen dateren van 2003, het jaar dat de N-VA nog een foetus was.
Politiek Brussel heeft zich gisteren opnieuw van zijn slechtste kant laten zien. Als de koekoek zwijgt dan hoort men de leeuwerik, zegt een spreekwoord. Rest enkel de vraag wie nu eigenlijk de dwaze koekoek is en wie de verstandige leeuwerik?
Yves Lambrix ■