OPEN VLD. ‘Het onmogelijke waargemaakt’

‘Wij hebben wat onmogelijk leek waargemaakt.’ Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten is opgetogen met het verkiezingsresultaat van haar partij. Open VLD wint een zetel in de Kamer, in het Vlaams parlement verliezen de liberalen er twee. Maggie De Block vertaalt haar populariteit naar forse winst in Vlaams Brabant en meer dan 100.000 voorkeurstemmen achter haar naam. De partij toont zich nu bereid om mee te regeren ‘als ze daarvoor gevraagd wordt’.

Bron: De Standaard

‘Nog niet zo lang geleden had iedereen ons ten dode opgeschreven. Onze ambitie was om stand te houden en dat hebben we gedaan’, sprak Gwendolyn Rutten de Open VLD-militanten toe. ‘De doodsverklaringen waren al uitgestuurd’, zei Mathias De Clercq op VTM. Het tekent de opluchting bij de liberalen, nu ze standhouden in de moeder aller verkiezingen.

De liberalen tonen zich bereid om gesprekken te voeren over een regering. ‘Als wij gevraagd worden zullen wij zeker de nodige taken doen’, zei Maggie De Block op VTM. ‘Wij willen onze verantwoordelijkheid blijven nemen. We hebben een positief project naar de toekomst toe en daar willen we met uitvoerende mandaten voor gaan.’

Maar Rutten wil dan wel onderhandelen voor zowel de Vlaamse als de federale regering. ‘Ons programma laat zich niet opsplitsen in blokjes’, zei ze maandagmorgen in De Ochtend op Radio1. Alexander De Croo waarschuwde zondagavond dat ‘Open VLD bereid is te spreken over een regeringsvorming, zolang het gaat over het sociaal-economische. Aan het splitsen van het land doen wij niet mee.’ Karel De Gucht zei zelfs te geloven dat er geen federale regering kon gevormd worden zonder Open VLD.

Maggie-effect

De populariteit van Maggie De Block stuwt de partij omhoog in de verkiezingen voor de kamer in Vlaams-Brabant. Open VLD haalt bijna 25% van de stemmen, 10% meer dan bij de vorige verkiezingen, en wordt er de tweede partij. Ook Gwendolyn Rutten, die de lijst voor het Vlaams Parlement trok, is goed voor winst. Al is hier minder uitgesproken: 19,4% of 3,7% meer dan vijf jaar geleden.

Nog opmerkelijker dan de goede score van Open VLD is de score van Maggie De Block zelf. Ze haalt meer dan 100.000 voorkeurstemmen, een zeer opmerkelijk resultaat vanuit de kleine kieskring Vlaams-Brabant.

‘Hard werken wordt beloond, en dat doet heel veel plezier. Niet de beloften halen het dit keer, maar de resultaten’, reageerde Luk Van Biesen als eerste op de positieve resultaten in Vlaams-Brabant.

In West-Vlaanderen kan Open VLD de winst die de eerste resultaten voorspelden, niet vasthouden. De partij blijft zowel in de Kamer (13,8%) als in het Vlaams parlement (13%) maar nipt boven het niveau van de vorige verkiezingen. In Oost-Vlaanderen zei Egbert Lachaert op een De Croo-effect te hopen, maar met een kleine winst voor de Kamer (18,2%, +0,8%) en verlies in het Vlaams parlement (17,3%, -1,6%) blijft dat uit. Al is het verlies hier kleiner dan het begin van de avond leek te voorspellen. Een gelijkaardig scenario in Limburg en Antwerpen, waar de partij Vlaams fors moet inleveren, maar het verlies federaal kan beperken.

De kiezer in het buitenland houdt wel zijn vertrouwen in de liberalen. In alle provincies haalt de kamerlijst van Open VLD meer dan 20% van de stemmen. In Oost-Vlaanderen en Leuven wordt Open VLD zelfs de grootste partij voor N-VA. In Brussel-Hoofdstad is de Open VLD de grootste Vlaamse partij met 4,1% van de buitenlandse kiezers. Zusterpartij MR is daar met voorsprong de grootste.

Federaal zetel winst, twee Vlaamse zetels kwijt

Wat zetelverdeling betreft wint Open VLD federaal een zetel. Ze hebben er nu 14. In het Vlaams Parlement zouden de liberalen twee zetels moeten inleveren (19 zetels).

Europees tweede partij

Open VLD (20,3%) en CD&V (20,1%) vochten lange tijd om het Europese zilver. De liberalen haalden het uiteindelijk, waardoor Karel De Gucht een derde liberale zetel krijgt, naast Guy Verhofstadt en Annemie Neyts. Verhofstadt, kandidaat-Commissievoorzitter voor de liberale fractie in het Europese parlement, haalt bijna een half miljoen voorkeurstemmen (479.490).

Brussel: grootste Vlaamse partij

In het Brussels hoofdstedelijk parlement zou Open VLD de grootste Vlaamse partij worden. Open VLD haalt 27,6% van de Vlaamse stemmen – al betekent dat maar 3,2 procent van alle Brusselse stemmen. Het leek er lang op dat de MR aan Franstalige kant de grootste zpi blijven, wat van de liberalen de grootste familie in het parlement zou hebben gemaakt. Maar de PS sprong uiteindelijk toch nog over de liberale partij.

Goudhaantje De Block

De uitslagen lijken te bevestigen dat de keuze van Open VLD om Maggie De Block uit te spelen als boegbeeld, de juiste was. ‘Maggie heeft Open VLD een beetje vleugels gegeven in Vlaams-Brabant’, prijst Gwendolyn Rutten haar goudhaantje Maggie De Block. ‘Maggie De Block symboliseert wat Open VLD wil zijn: optimistisch, en iemand die de handen uit de mouwen steekt’, omschrijft de Mechelse burgemeester Bart Somers de staatssecretaris.

Zelf schrijft Maggie De Block het goede resultaat aan de hele ploeg toe. ‘Ik denk dat iedereen zijn best gedaan. We hebben een sterke campagne gedaan met de hele lijst.’ De term ‘Maggie-effect’ wil ze niet in de mond nemen. ‘Het zal zo wel genoemd worden, zeker?’

‘De tandem Maggie De Block-Gwendolyn Rutten staat garant voor een optimistische aanpak: problemen oplossen, niet problemen maken’, zei voorzitter Gwendolyn Rutten zondagmiddag. Dat positivisme typeerde de campagne voor de liberale partij. ‘We zijn uitgegaan van onze eigen sterkte. Het is een hele fijne campagne geweest met een goede boodschap: we kunnen vooruit met dit land.’

‘Emmer van Vlaams Belangers over de akkers van N-VA’

Lode Vereeck ziet naast een ‘heel duidelijk Maggie-effect’, ook een ‘Witte Zondag’. Daarmee alludeert hij op de achteruitgang van Vlaams Belang. ‘Dat is het tegenovergestelde van een Zwarte Zondag. Als liberalen hebben we hun stijl en aanpak sterk bestreden. Het is een goede zaak dat de democratische partijen een sterk resultaat neerzetten’, aldus Vereeck op VTM.

‘Maggie is een fantastische kapitein die haar hele ploeg goed heeft laten spelen’, reageert Michel Verschueren. ‘Maggie had me gevraagd lijstduwer te worden. Ik heb spontaan ja gezegd, zelfs zonder eerst mijn vrouw te bellen. Ik heb er geen spijt van.’

‘Ik denk dat de laatste emmer van Vlaams Belangers over de akkers van N-VA is uitgegoten’, reageerde Herman De Croo bij de VRT in het Vlaams parlement. Die verschuiving kan een radicalisering van N-VA met zich meebrengen, waarschuwt hij.

‘We zitten in het kamp van de winnaars en dat is goed’, reageert Vincent Van Quickenborne, Kortrijks burgemeester en lijsttrekker voor de Kamer. ‘We gaan er op verschillende plaatsen op vooruit. De opdracht was standhouden, en we doen beter dan dat.’ Ook de lijsttrekker voor het Vlaams Parlement Bart Tommelein toont zich tevreden. ‘Ik moest strijden tegen drie uittredende ministers, dus ik ben heel tevreden dat we standhouden.’ Voor Tommelein is het succes gedeeltelijk, maar niet alleen aan de populaire Maggie De Block toe te schrijven. ‘We hebben een Maggie De Block effect, maar ook een Gwendolyn-effect en een Alexander De Croo-effect.’